Louis Le Roy : “de natuur is niet kapot te krijgen”
De gedachte achter de wilde tuin wordt verwaarloosd
Door F.G.De Ruiter
Waar is hij nu, de man die vijf jaar geleden furore maakte in ons land door van de verwaarloosde tuin, het overwoekerde stadsparkje de hoogste wijsheid maakte. Louis Le Roy , veel verguisd, veel nagevolgd, is nog steeds leraar creatieve vakken en adviseert allerlei plaatselijke experimenten die ingaan tegen de saaie, vierkante grasveldjes. En hij bevecht één ding: “De mensen willen te snel resultaat zien”.
Le Roy lezing door Nicole Montagne
Uitgesproken op het 11 TIJD-symposium op 31 oktober 2014 in Heerenveen
Op de eerste augustus van het jaar 1793, vier jaar na het uitbreken van de Franse revolutie, verordonneerde de Nationale Conventie de vernietiging van de graven van de vroegere Franse koningen. Zelfs de macht van de doden moest worden gebroken. Dus de graven en de tombes, de beelden en de ingekerfde stenen werden meedogenloos geschonden. Ze werden van hun laatste plaats gehaald, afgebroken, uit de grond gerukt. De adel? Weg ermee! Dat het een dode adel was., dat deed er niet toe. De beenderen werden opgegraven, op een hoop gegooid en in een sloot gesmeten. De maan verspreidde een bleek, melkachtig licht terwijl de bomen zich dreigend aftekenden tegen een inktblauwe lucht. Drie nachten zijn ze tekeer gegaan, de Jacobijnen, de tegenstanders van de koning, de revolutionairen. Zij die dachten dat het de Rede was die hen dreef. Drie nachten in augustus. Daarna vertrokken ze weer. Met een schone lei. Een nieuwe jaartelling. En een nieuwe verwachtingshorizon.
> Rob Hendriks
In 2013 was het precies veertig jaar geleden dat Louis le Roy (1924 - 2012) zes hectare groengebied in de toenmalige Groningse nieuwbouwwijk Lewenborg onder zijn hoede kreeg. Samen met de bewoners toverde hij het, door woonerven omringde park om tot een van zijn wereldberoemde ecokathedralen. Tien jaar later werd hij bedankt voor zijn diensten en nam de gemeente zelf het heft weer in handen. Maar de bewoners lieten zich hun park niet uit handen nemen en zochten nieuwe manieren om op de ingeslagen weg verder te kunnen gaan. Van de wijze waarop zij, soms tegen de klippen op, stand hebben weten te houden en telkens een bij de tijd passende organisatievorm hebben weten te vinden kunnen we veel leren, ook op andere plekken in het land waar bewoners het beheer over de openbare ruimte proberen te krijgen.
Op 19 januari 2008 ontving Louis Le Roy de Gerrit Bennerprijs 2007 voor zijn gehele oeuvre. Kunsthistoricus Huub Mous, bevriend met Le Roy, hield bij deze gelegenheid de volgende lezing:
Op 5 april 1980 schreef de toenmalige architectuurcriticus van de Leeuwarder Courant Simon Mari Pruys het volgende: ‘Ik vind het hoog tijd worden dat Le Roy in Friesland opnieuw de kans wordt geboden om zijn bijdrage aan de gebouwde omgeving te leveren, want het is toch te gek dat deze inwoner van Oranjewoud uitsluitend in het buitenland terecht kan om zijn visie uit te dragen en te visualiseren. Friesland heeft Le Roy gewoon nodig.’ (einde citaat) De auteur had opgemerkt dat de grote hype rond Le Roy, die tien jaar eerder was ontstaan, in Friesland en ook in Nederland een beetje op zijn retour was. In het buitenland daarentegen was dat zeker niet het geval.
UPDATE: Op 31 oktober 2020 is er een aanvulling op deze Intentieverklaring ondertekend.
Op 29 juni 2005 ondertekenden de Gemeente Heerenveen en de Stichting TIJD een intentieverklaring rond de ontwikkeling van de Le Roy tuin aan de Europalaan en Kennedylaan in Heerenveen-Midden. Hieronder vindt u de complete tekst van deze verklaring, die als blauwdruk geldt voor mogelijk andere plaatsen in Nederland.
Louis le Roy zet zijn handtekening onder de intentieverklaring.
De gemeente Heerenveen, hierna te noemen de gemeente
en
de Stichting TIJD, hierna te noemen de stichting
komen de volgende verklaring overeen:
Algemeen
Aan het eind van de jaren zestig is de Le Roy tuin aan de Kennedylaan en de Europalaan officieel in gebruik genomen. De tuin is totstandgekomen op basis van ideeën van Louis le Roy.
- Leren van Louis le Roy
- Bestemmingsplan Ecokathedraal
- Bouwen, loslaten en verder bouwen
- De vensterbank van Le Roy
- Film over stukje campusgrond
- Stoeien met het begrip Tijd
- 2e Le Roy lezing: Knagen in het eigen achterwerk
- Louis Le Roy, de tegendraadse Bouwmeester
- Toespraak gedeputeerde Jannewietske de Vries
- Juryrapport Gerrit Benner Prijs voor beeldende kunst 2007
